خطوط جمع آوری و انتقال آب و فاضلاب

سیستم شبکه فاضلابرو ثقلی (با قطر کوچک)

در سیستم شبکه فاضلاب رو ثقلی (با قطر کوچک) مانند دیگر سیستم های فاضلابرو، از عامل شیب برای جابجایی فاضلاب استفاده می کنند با این فرق که پیش از فاضلابرو ثقلی با قطر کم، یک سپتیک تانک قرار داده می شود که در آن بخش زیادی از مواد جامد فاضلاب جدا شده و همین موضوع باعث کمتر شدن قطر لوله فاضلاب می گردد. لوله های مورد استفاده در این سیستم در عمق کم گارگذاری شده و از جنس پلاستیک سبک می باشند.
در دستگاه سپتیک تانک، سیستم های هشدار دهنده ای نصب می شود تا هنگام بالا آمدن سطح آب عوامل مربوطه را از خطرات احتمالی آگاه سازد. از شبکه جمع آوری ثقلی فاضلاب می توان در جوامع کوچک و جاهایی که منازل پراکنده دارد، مانند کنار دریا و جاده ها، استفاده کرد.

مزایای سیستم فاضلابرو ثقلی
• بالا رفتن سرعت در کارگذاشتن لوله ها
• به حداقل رسیدن نیاز به منهول یا حذف آن ها در نتیجه کم شدن نشت آب
• این روش بر خلاف سیستم های معمول که قطر های بزرگی دارند، نیازی به حفاری و خاک برداری عمیق نداشته و با شیب های مختلف اجرا می شود.
• کم شدن زمان و هزینه احداث شبکه
• تصفیه شدن فاضلاب تا حدود کمی
• سیستم SDGS که از اجزای منهول ها، دریچه های هوا (هواکش ها)، دریچه های بازدید، خطوط جمع کننده اصلی و فرعی سرویس رسان تشکیل شده است، در مکان هایی که توپوگرافی زمین برای ورود فاضلابرو های متعارف ثقلی بسیار صاف و کم شیب است، اجرا می گردند.

معایب سیستم فاضلابرو ثقلی با قطر کوچک
• لزوم تخلیه دوره ای لجن سپتیک تانک
• در صورتی که سپتیک تانک ها خراب شده و پمپاژ نشوند، سیستم های SDGS در خطر گرفتگی قرار می گیرند.
• نامناسب بودن این سیستم برای انتقال پساب کارگاه های شهری به دلیل غلظت بالای شن و مواد معلق قابل ته نشینی
• در صورتی که آب بندی سپتیک تانک ها به صورت کامل انجام نشود، اتصال آن ها به سیستم های SDGS جدیدالاحداث توصیه نمی گردد.
• فاضلابی که در س‍پتیک تانک ها به وسیله سیستم SDGS منتقل می شود، می تواند مشکلاتی مانند بو و خوردگی را به همراه داشته باشد.
• در سراسر سیستم باید از مواد مقاوم در برابر خوردگی مانند لوله پلاستیکی استفاده گردد.
• در حالت کلی، این گونه از سیستم ها زمانی که توپوگرافی زمین به صورتی باشد که از ایستگاه های بالابر زیادی استفاده شود، مقرون به صرفه نمی باشد.

عوامل مهم در طراحی شبکه جمع آوری فاضلاب به صورت ثقلی SDGS:
• حجم فاضلابی که در زمان های مشخص شده، از مجتمع ها و واحد های مسکونی، اداری و تجاری درون لوله های فاضلاب جاری می شود.
• محاسبه میزان دبی آب های روان حاصل از شستشو ماشین ها، محوطه ها و… در شهر و روستا ها
• در نظر داشتن نقشه شهر یا روستا و مکان هایی که به برای اجرای خطوط لوله شبکه های فاضلاب تعیین می شوند.
• اختلاف میان دستگاه تصفیه پساب، تصفیه خانه و محل های جمع آوری فاضلاب

شبکه جمع آوری فاضلاب تحت فشار (PSS)

در سیستم شبکه جمع آوری فاضلاب تحت فشار از پمپ ها برای انتقال فاضلاب اماکن عمومی و مراکز تجاری به سپتیک تانک ها استفاده شده و پس از جمع آوری در سپتیک تانک به کمک یک تلمبه خانه به خط اصلی جمع آوری فاضلاب متصل می شود. سیستم فاضلاب تحت فشار بیشتر در مناطق سنگلاخی، مناطق دارای سطح بالای آب های زیرزمینی، مناطق با سطح کاملا مسطح، مناطق دارای پستی بلندی زیاد و مناطقی با منازل کم تراکم استفاده می شود.

مزایای سیستم جمع آوری فاضلاب PSS
• نیاز نداشتن به ساخت منهول و جلوگیری از نفوذ و نشت آب های نفوذی
• نیاز نداشتن به شیب بندی
• کم کردن بار آلی و هیدرولیکی ظرفیت تصفیه خانه فاضلاب به دلیل استفاده از پمپاژ پساب سپتیک تانک
• کم کردن هزینه های احداث شبکه از قبیل کاهش قطر و کاهش حفاری و منهول

معایب سیستم جمع آوری پساب تحت فشار
• بالا رفتن هزینه های بهره برداری و همچنین نگهداری آن
• لازم بودن آموزش برای مردم
• سپتیک شدن فاضلاب درون شبکه و به وجود آمدن بوهای تند و خوردگی
• نیاز به کادر متخصص و با تجربه برای بهره برداری
• نیاز داشتن به تجهیزات برقی و مکانیکی و در نتیجه بالا رفتن مقدار مصرف انرژی

شبکه های ساده شده:

در شبکه های ساده شده، بر خلاف عموم سیستم های دیگر، جای ظابطه حداقل سرعت، از نیروی کششی به عنوان مبنا برای شیب فاضلابرو ها استفاده می شود. برای حفظ دریچه منهول ها از فشار زیاد، فاضلابرو ها در این سیستم تا جای ممکن در پیاده رو ها نصب می شوند. همین موضوع باعث کاهش هزینه های اجرایی پروژه می گردد.
شبکه ساده شده عموما در شهر های پر جمعیت و کم درآمد، مناطق شهری یا روستایی که درآمد بالایی دارند و همچنین مناطقی که امکان نصب سپتیک تانک وجود ندارد، استفاده می شود.

مزایای استفاده از سیستم انتقال فاضلاب ساده
• استفاده از فاضلابروهایی با قطر کم
• استفاده در جوامع شلوغ و متراکم
• استفاده از ترانشه هایی با عمق کم

معایب سیستم انتقال فاضلاب ساده شده
• نیاز داشتن به آشغالگیر در ورودی ها و تخلیه آن به صورت دوره ای
• نیاز داشتن به احداث چربی گیر در داخل آشپزخانه
• مشکل در تخلیه زباله در صورت ورود آن به شبکه