برای آشنایی با انواع لوله‌های انتقال آب و فاضلاب و تفاوت لوله های کاروگیت و لوله اسپیرال، تنها کافیست نقاط تفاوت شامل جنس لوله، شکل شیارها (حلقوی یا مارپیچ) ، قطر لوله‌ها و کاربرد هر کدام را بشناسید. این لوله‌ها در دسته بندی‌های متفاوت قرار می‌گیرند. آنچه با نام لوله کاروگیت دوجداره شناخته شده است، در واقع همان لوله‌هایی با خطوط حلقوی مرکزگرایی است که انعطاف بالایی دارد و آنچه با نام لوله های کاروگیت اسپیرال شناخته می‌شود اغلب لوله هایی با شیارهای غیر مرکزگرا و ساخته شده از استیل است که مقاومت بالا اما انعطاف کمی داشته و در قطرهای بزرگ ساخته می‌شود.
لوله های کاروگیت (corrugate)
لوله کاروگیت، لوله‌هایی است که برای عبور سیالات و مواد نیمه جامد مورد استفاده قرار می‌گیرد. همانطور که از نام آن (corrugate) پیداست، لوله‌ها در قسمت بیرونی دارای شیارهایی هستند که به استحکام لوله کمک می‌کند. سطح صاف داخلی آن باعث می‌شود تا طی سالیان میزان سایش کاهش پیدا کند و ماندگاری لوله بالا رود. این لوله‌ها برای عبور فاضلاب و پساب و سیلاب ایده‌آل است. لوله کاروگیت، همانطور که از نامش پیدا است لوله‌هایی با شیارهای حلقوی که از دو لایه بیرونی و درونی تشکیل می‌شود و رنگ دو لایه به هم تفاوت دارد.
انواع لوله های کاروگیت
این لوله کاروگیت را می‌توان هم از جنس استیل ساخت و هم از جنس پلاستیک. آنچه با نام HDPE شناخته می‌شود مخفف (high-density polyethylene) پلی‌اتیلن با تراکم بالاست. از این لوله ها نه فقط برای عبور فاضلاب و پساب بلکه برای عبور سیلابهای طوفانی های سهمگین نیز استفاده می‌شود. لوله ساده پی وی سی در واقع لوله‌هایی است که نه در لایه داخلی و نه در لایه بیرونی آن خبری از شیار نباشد. ساختار ساده‌ای دارد و قیمتی ارزان. در بسیاری از پروژه‌های محدود زه کشی و آبرسانی مورد استفاده است. همواره در دسترس است و کارایی بالایی دارد اما برای عبور حجم بالای سیلاب یا پساب‌های نیمه جامد نمی‌توان از پی وی سی ساده استفاده کرد و باید به سراغ سایر لوله‌ها رفت. این لوله ها جایگزین ناکارآمدی لوله پی وی سی است.
مقایسه تفاوت لوله های کاروگیت و لوله اسپیرال
لوله های کاروگیت اسپیرال، به صورت شیاردار و به صورت اسپیرال یا حلقوی طراحی شده‌اند و از استیل تقویت شده ساخته شده است. مواد اولیه این لوله‌ها همانند مدل پیشین از HDPE تولید می‌شود اما با قطرهای بسیار بزرگتر تا حدود ۵۰۰ میلی‌متر ساخته می‌شود. مقاومت بالای این لوله‌ها و ساختار آن باعث شده است که انعطاف خود را از دست بدهد. این لوله‌ها به صورت مونتاژ شده و با روش کوپلینگ الکتروفیوژن کنار هم قرار می‌گیرند. طول این لوله ها معمولا ۶ تا ۷ متر است. برای حمل آسان این لوله‌ها اگر برای استفاده محلی ساخته شود با طول ۱۴ متر و اگر برای حمل در مسافت‌های طولانی ساخته شود تا ۱۳.۵ نیز طول خواهد داشت تا بارگیری و حمل و نقل را بهینه کند.
تفاوت لوله های کاروگیت و لوله اسپیرال کاروگیت از نظر کاربرد
لوله‌های کاروگیت دوجداره HDPE معمولا در موارد زیر استفاده می‌شود:
- پروژه های لوله زهکشی
- پروژه های خط لوله فاضلاب
- پروژه های تخلیه آب سیلاب‌ها
- پروژه های انتقال فاضلاب زیر جاده
- پروژه های محافظت از کابل برق
- پروژه های خط لوله تخلیه فاضلاب و پروژه های تخلیه آب سیلاب به وسیله لوله‌های پرفوریت (سوراخ‌دار)
لوله های کاروگیت اسپیرال با فولاد تقویت شده معمولا در موارد زیر استفاده می‌شود:
- خط لوله زهکشی
- پروژه های زیربنایی فرودگاههای بزرگ
- پروژه های انحراف آب
- پروژه های شبکه زهکشی استادیوم ها
- پروژه های بزرگ خط لوله آبیاری
- پروژه های شبکه فاضلاب شهری
- پروژه های تخلیه آب سیلاب
- پروژه های تخلیه آب زیرزمینی برای تولید و طراحی منهول های فاضلابی
تفاوت لوله های کاروگیت و لوله اسپیرال کاروگیت از نظر نوع شیارها
مدل شیارهای با دو نام spiral و یا annular شناخته می‌شود. تفاوت در زاویه‌ای است که شیارها قرار می‌گیرد. (به صورت مارپیچ یا به صورت حلقوی) خطوط منحنی شیارها در مدل اسپیرال به صورت مارپیچ و در مورد انولاری به صورت حلقوی است. برای مقایسه این دو از نظر مدل شیارها باید بدانید که مدل اسپیرال در واقع لوله‌های مواج پیوسته‌ای است که خطوط حلقوی پیوسته و غیر بسته‌ای را روی سطح لوله ایجاد می‌کند در حالی که لوله های کاروگیت annular دارای خطوط حلقوی با دایره‌های بسته است و معمولا مدل انولاری دارای مزیت انعطاف بالا و خاصیت ارتجاعی است. البته نسبت به مدل اسپیرال صلبیت کمتری دارد.
بررسی لوله های کاروگیت و لوله اسپیرال
لوله شیاردار برای پروژه‌های فاضلاب و انتقال پسماند صنعتی و زهکشی آب سیلابی و زهکشی آب در مزارع کشاورزی کاربرد گسترده دارد. لوله کاروگیت HDPE در پروژه های فاضلاب در حمل و نقل پسماندهای صنعتی در زهکشی آب طوفان و انتقال آب های زهکشی استفاده می شود. دو دسته عمده می‌توان برای لوله کاروگیت قائل شد. لوله‌های حلقوی و لوله‌های اسپیرال. لوله های کاروگیت حلقوی HDPE به طور عمده دارای ۲ مدل هستند:
۱- HDPF دوجداره:
بر اساس قطر در جداول فروش در ۴ دسته استاندارد SN 2 ، SN 4، SN 6 و SN 8 عرضه می‌شود. این لوله‌ها دارای سطح بیرونی حلقوی بوده و سطح داخلی آن صاف است. به دلیل استفاده از جنس HDPE به این دلیل است که مقاومت بسیار بالایی در برابر خوردگی دارد. از این رو قرارگیری در معرض فاضلاب صنعتی تاثیر مخرب کمتری رو آن خواهد داشت. این لوله‌ها به صورت لوله‌ها کاروگیت پرفوریت (شیار دار و حفره دار) یا به صورت کاروگیت ارائه می‌شود.
۲- لوله های کاروگیت حفره‌دار
کاروگیت لوله‌هایی است با شیارهای منظم، پرفوریت لوله‌هایی است با حفرات منظم. نام لاتین آن‌ها (Perforated pipe ) و (corrugated PIPE ) است کارکردهای متفاوتی دارد. لوله‌های شیاردار برای عبور سیال ساخته شده است و لوله‌های حفره‌دار برای نگه‌داشتن و در صورت لزوم عبور داده سیالات به کار می‌رود.
حداقل عمر لوله کاروگیت ۵۰ سال است. در صورتی که مطابق با استاندارد SN طراحی شود و با روش‌های مناسب به کار گرفته شود عمر آن افزایش خواهد داشت. این لوله ها با انتقال آب و فاضلاب و پساب صنعتی نقش مهمی در انتقال سیالات بازی می‌کند. ساختار آن انعطاف لازم را دارد و با حرکات زمین خود را سازگار می‌کند. این لوله ها سالها بدون دردسر زیر زمین به کار خود ادامه میدهد. اگر داخل زمین کار گذاشته شود طول عمر آن افزایش خواهد داشت. حمل و نقش آن آسان است. در برابر خوردگی مقاوم است. سبک است. اجرای ساده‌ای دارد. آب‌بندی کامل و بدون هیچ نشتی دارد. معمولا در طول ۶ متر تولید می‌شود.
